دروغ گویی ،کاری که بیشتر بزرگ تر ها هر چند وقت یکبار در غالب دروغ مصلحتی و حتی یک عادت رفتاری انجام داده و همچنین کاری است که نمی خواهیم کودکان انجام دهند.
البته اینکه کسی را عمدا با گفتن چیزی که حقیقت ندارد گمراه کنیم چه برای بچه ها و چه برای بزرگ تر ها خوشایند نیست زیرا دروغگویی اعتماد را از بین می برد. کودکان باید بدانند که مهم نیست چه کاری کرده اند مهم این است که یاد بگیرند در هر صورت باید حقیقت را بگویند.
باورداشتن به کودکانمان و اعتماد به اینکه وقتی بزرگ شدند دروغ نمی گویند، به آن ها کمک می کند تا در برخورد با اطرافیانشان عزت نفس داشته و از اعتماد به نفس کافی برخوردار باشند. اما این نکته را باید در نظر بگیریم که کودکان خردسال خیلی اوقات بدون اینکه قصد دروغ گفتن داشته باشند، داستان سرایی می کنند. کودکان در این سن گاهی اوقات واقعیت و خیال را با هم اشتباه می گیرند. و میل به بیان افکارشان به آن ها کمک می کند تا مهارت های ارتباطی که در جامعه ما بسیار مهم است را یاد بگیرند. هر چند که در سن پیش دبستان انتظار داریم کوذکان تفاوت بین واقعیت و خیال را بدانند. چرا که اگر آنها دروغی بگویند خود متوجه دروغشان هستند و برای کارشان دلیل دارند.
چه عواملی منجر به دروغگویی کودکان می شود؟
عواقبی که راستگویی دارد ممکن است با این مسئله مرتبط باشد. در صورتی که کودک حقیقت را بگوید و مطمئن باشد که به شدت و ناعادلانه تنبیه خواهد شد از عواملی است که باعث میشود کودک یاد بگیرد تا درآینده با دروغ گفتن از تنبیه شدن خود جلوگیری کند. مهم است که عواقب دروغ گویی را از پیامد های راستگویی مجزا کنید.
همچنین کودکان وقتی از بزرگ تر ها و کودکان دیگر دروغی می شنوند به راحتی دروغ گفتن را
یاد میگیرند. و وقتی ببینند که دیگران دروغ می گویند ممکن است وسوسه شوند تا خودشان هم
دروغ گفتن را امتحان کنند.
از طرفی دروغگویی عاملی برای جلب توجه و پذیرش از سوی دیگران است و ممکن است فرزندتان برای اینکه دوستانش او را به عنوان فردی زرنگ بشناسند داستان بگوید.
کودکانی که چنین دروغ های شاخ داری می گویند ممکن است تنها یا بی حوصله باشند، یا اینکه
عزت نفس شان پایین باشد.
با این وجود مهم است که متوجه شویم کودکان چه موقع دروغ می گویند تا بتوانیم مداخله کرده و به آنها یاد بدهیم که این کار را نکنند. هر چند که اکثر اوقات بخش سخت ماجرا همین است.
چگونه مطمئن شوید که فرزندتان حقیقت را نمی گوید؟
کودکان کم سن و سال تر بعضی اوقات خودشان ماجرا را لو می دهند. آن ها ممکن است داستانی را تعریف کنندکه اصلا درست و منطقی نیست و یا ممکن است از لو رفتن نقشه ای که با عجله سر هم کرده به خنده بیفتند.
چند سوال ساده می تواند به فاش شدن دروغ کمک کند هر چند که بازجویی سخت گیرانه احتمالا به عنوان تهدید به تنبیه تعبیر می شود و کمکی به وضعیت پیش آمده نخواهد کرد. برای مثال پرسیدن اینکه فرزندتان چطور مبلغ زیادی در جیب خود دارد؟ باید به صورت کاملا دوستانه و بدون عصبانیت و واضح درباره زمان، مکان و اینکه چه کسی با آن ها بوده و یا ترتیب وقایع باشد.
در اینجا سه روش برای جلوگیری از دروغ گفتن بچه ها مطرح می کنیم :
ابتدا برای جلوگیری از دروغ گفتن بچه ها پدر و مادرها باید در مورد این مسئله با فرزندانشان صحبت کنند. این مهم است که فرزند شما بداند دروغ گفتن کار صحیحی نیست علاوه بر این درک برخی از نتایج دروغگویی نیز، به همان اندازه برای کودکان مهم است. بهتر است به طور خلاصه و با آرامش به کودکتان بگویید که دروغگویی چگونه آن ها را تحت تاثیر قرار داده و چرا فکر می کنید این کار اشتباه است مثلا: تانیا، وقتی دروغ میگویی من عصبانی و نارحت می شوم. این کار تو باعث می شود حرف های تو را سخت باور کنم اگر مدام دروغ بگویی متوجه می شوی که دیگه هیچ کس به تو اعتماد نخواهد کرد.
همچنین می توانید قبل از اینکه کودکان دروغ را یاد بگیرد به آنها فرصت راستگویی داده و برای گفتن حقیقت آن ها را تشویق نمایید. این کار به آن ها واکنشی مثبت در قبال رفتارشان نشان داده و احتمال اینکه آن ها صداقت شان را در آینده تکرار کنند بیشتر است. به طور کلی سعی کنید برای صادق بودن به کودکان فرصت داده و این کار را هر چند وقت یک بار عملی کنید. برای مثال اگر می دانید که هنوز اتاقشان را مرتب نکرده اند از آن ها در این باره سوال کنید. اینگونه به سرعت متوجه خواهید شد که راست می گویند یا خیر.
اگر برای کودکتان سخت است که یاد بگیرد دروغ نگوید شاید لازم باشد تا یک قرارداد کتبی دوستانه تنظیم کنید که هم شما و هم فرزندانتان آن را امضا کرده باشید. این قرارداد باید شامل انتظاراتی که شما از آن ها دارید، پاداش ها و عواقب خوب و بدی که ممکن است به وجود بیاید باشد. سپس آن را به درب یخچال بچسپانید تا اینگونه شما کمتر با آنها رو در رو شده و اگر دروغ گفته باشند عواقب رفتارشان به وضوح در قرداد ذکر شده و همه می توانند آن را ببینند.
البته بهتر این است که کودکان از کودکی دروغ نگفتن را یاد بگیرند تا دیگر نیازی به قرارداد کتبی نباشد چرا که بین شما و آن ها قرارداد محکم تری به اسم اعتماد به وجود آمده است.
توصیه هایی به والدین:
اگر فرزندانتان زیر بار این موضوع رفتند که کاری انجام داده اند، که اگر شما میفهمیدید، به آن ها اجازه انجام آن را نمی دادید، حتما قبل از برخورد با رفتار ناشایستشان به خاطر اینکه با شما صادق بوده اند تشویقشان کنید.
