میدانستید تربیت کودک خلاق آسان‌تر از آن چیزیست که فکر می‌کنید؟ ایده‌های خلاقانه بسیاری برای پرسیدن سؤالات جذاب از کودک در لحظات روزمره زندگی وجود دارد که قادر هستند با الگوبرداری از تفکر خلاق، فرزند شما را از همان سنین پایین به خلاقیت هرچه بیشتر سوق دهد.
اغلب به طور ناخواسته، برای بسیاری از والدین مسائلی چون آموزش مهارت‌های عملی زندگی به کودکان بر مهارت‌های تفکر خلاق اولویت دارد. به عنوان مثال اینکه چگونه دوچرخه سواری کنند؟، چگونه دستورالعمل‌ها را دنبال کنند؟، چگونه به دیگران احترام بگذارند؟
اما پرورش خلاقیت در کودکان نیز بسیار مهم است و دلیل آن تجربیات حاصل از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه و اذعان روانشناسان بزرگ بالینیست که بیان می‌کنند:«کودکی که عادت دارد خلاقانه فکر کند نسبت به کودکی که در جستجوی راه‌حلی برای یک مشکل از یک دستورالعمل سفت و سخت پیروی می‌کند راحت تر می تواند آن را حل کند».
ممکن است خلاقیت را انجام کارهایی مثل نقاشی کردن یک تصویر، اجرای یک نمایش عروسکی یا ساختن یک داستان خنده دار تصور کنید اما در واقع فرصت های بی‌شمارتری برای پرسیدن سوالات جذاب و الگوبرداری از تفکر خلاق وجود دارد.
در ادامه به چند ایده ساده برای شروع بهتر شما در این زمینه اشاره می‌کنیم:
۱-وقتی فرزندتان برای حل یک مشکل در رابطه با چیزی مشخص کمک می‌خواهد مثل انجام یک تکلیف سخت یا اینکه چگونه می‌تواند یک دوست خوب باشد بلافاصله با پاسخ دادن راضی نشوید در عوض، از فرزندتان بپرسید که او چه فکر می‌کند و ایده‌هایی که می‌دهد را تحسین کنید مخصوصاً ایده‌هایی که معمولا غیرمنتظره و خارج از چارچوب هستند.
۱-وقتی فرزندتان برای حل یک مشکل در رابطه با چیزی مشخص کمک می‌خواهد مثل انجام یک تکلیف سخت یا اینکه چگونه می‌تواند یک دوست خوب باشد بلافاصله با پاسخ دادن راضی نشوید در عوض، از فرزندتان بپرسید که او چه فکر می‌کند و ایده‌هایی که می‌دهد را تحسین کنید مخصوصاً ایده‌هایی که معمولا غیرمنتظره و خارج از چارچوب هستند.
مثل اینکه در بازی با او به تعقیب یک موجود خیالی مانند اژدها بروید یا در یک جعبه مقوایی به سمت ماه پرواز کنید و از این مدل بازی‌هایی که معمولا کودکان در سنین مختلف انجام میدهند. در واقع سعی کنید در بازی دخالت نکنید یا هدایت بازی را با فکر خود به دست نگیرید.
اینجاست که به خود اجازه می‌دهید در دنیای خلاقانه آنها حرکت کنید. به گفته دکتر وگنر: «چنین تعاملی انتقال‌دهنده این است که شما از فضای خلاقانه آنها حمایت کرده و آنها را در اولویت قرار می‌دهید».
۲-سعی کنید تعمیرات آسان خانه (مثل نقاشی اتاق، تعمیر شیر آب نشتی) را خودتان با استفاده از آموزش های آنلاین انجام دهید. این یک راه عالی برای مدل‌سازی مهارت‌های حل مسئله خلاق است. میتوانید چنان‌چه کار آنطور که انتظار می‌رود پیش نرود با یک متخصص تماس و مشورت بگیرید و نهایتا از وی کمک بخواهید.
۳-گاهی اجازه دهید کودک کثیف شود، وقتی باران می‌بارد او را به بیرون بفرستید و تشویق کنید که در گل سر بخورد، پا در گودال‌ها بگذارد یا طوری بازی کند که احساس آزادی و شادی کند.
۴-تبلت یا گوشی هوشمند خود را به کودک قرض دهید و یک آموزش سریع برای گرفتن عکس، ویرایش و ذخیره آن به او بدهید. سپس عکاس جوان خود را رها کنید و او را تشویق کنید تا با دوربین آزمایش کند.
۵-از فرزندتان بخواهید تصور کند که یک ابرقدرت بودن چگونه خواهد بود: مثل اینکه به او بگویید «اگر می‌توانستی برای یک روز نامرئی باشی، چه کار می‌کردی»؟
۶-چنان‌چه قصد بازدید از موزه یا باغ وحش را دارید، اپلیکیشن جاذبههای گردشگری را دانلود یا سایت آن را شناسایی کنید تا قبل و بعد از گردش در باغ وحش بتوانید آن را با کودک خود مرور کنید. این یک راه عالی برای گسترش یادگیری آنها و ایجاد تفکر خلاقانه در مورد تجربه طولانی مدت پس از پایان آن است.
۷-کیک و کلوچه‌های مورد علاقه او را با کمک هم بپزید، اما دستور غذا را تغییر دهید یعنی مثلا یک یا دو ماده معمولی مانند چیپس شکلات سفید را به جای شکلات شیری یا موادی را به جای کشمش جایگزین کنید. از کجا معلوم؟ حتی ممکن هست دستور میان‌‌وعده جدید را به قبلی ترجیح دهید!
۸- از فرزند خود بخواهید یک مشکل را حل کند مثلا:”اتاق نشیمن دائماً به هم ریخته، در مورد آن چه باید بکنیم؟” به گفته دکتر وگنر، “این باعث می شود آنها احساس مهم بودن کنند، فضایی برای حل خلاقانه مشکلات خودشان ایجاد و فرصتی را برای آنها فراهم می‌کند تا به خانواده کمک کنند.”
۹-همراه کودک، بازی مورد علاقه‌اش را انجام دهید اما دائماً او را تشویق کنید تا قوانین جدیدی را برای آن بازی ارائه کند. انجام این‌کار سبب می‌شود بازی قبلی مثل یک بازی کاملا جدید احساس شود.
۱۰- از سوال‌های کلیدی مورد توصیه روانشناسان کودک استفاده کنید تا فرزندتان را از همان سنین کم به تفکر خلاقانه در مورد دیگران تشویق کنید: مانند “اگر می‌توانستی به هر کودکی در دنیا یک هدیه بدهی، چه هدیه‌ای می‌دادی؟”
۱۱- به کارگیری راه‌های آسان برای ایجاد جاذبههای متفاوت در فعالیت‌های روزمره، مانند اینکه گاهی موسیقی را روشن کنید و از او درخواست آهنگ خاصی را بخواهید.
۱۲-از فروشگاه یا هر مکان دیگری که معمولا با کودک به آن‌جا میروید یک مسیر جایگزین برای خانه انتخاب کنید و از گم شدن نترسید!
۱۳-دفعه بعد که با کودک به خرید مواد غذایی میروید، میوه، سبزی یا چیز دیگری که قبلاً نخورده را شکار کنید. به دنبال دستور العمل های خوشمزه با آن غذا در سایت‌ها باشید و آن را با هم برای شام بپزید.
۱۴-به پیاده‌روی بروید و او را تشویق کنید تا سنگ، شاخه، گل و سایر وسایل را در طبیعت جمع آوری کند. وقتی به خانه برگشتید، داستانی در مورد وسایلی که با هم جمع کرده‌اید بسازید.
۱۵-فعالیت‌های فوق برنامه عالی هستند، اما سعی کنید در برنامه فرزندتان جایی برای فعالیت‌های بدون ساختار باقی بگذارید. مقداری استراحت در روز برای بازی خلاق ضروری است.
۱۶-چند حیوان عروسکی و یک پکیج پزشکی مخصوص کودک تهیه کنید و اتاق نشیمن خود را به کلینیک دامپزشکی برای او تبدیل کنید.
۱۷-از کودک بخواهید لباسی را انتخاب و با وسایلی که قبلاً هرگز با هم نپوشیده است بپوشد و از او با لباس «جدید» عکس بگیرید.
۱۸-بازی با اسباب‌بازی‌های باز شونده را تشویق کنید، اسباب‌بازی‌هایی که می‌توانند به طرق مختلف (بسته به روحیه و تخیل کودکتان) استفاده شوند: برای مثال، بلوک‌ها، کاشی‌های مغناطیسی، ماسه، خانه‌های عروسکی، لباس‌های آراسته، ماشین‌های قوطی کبریت، حیوانات عروسکی، و خمیر‌بازی
۱۹-یک داستان خانوادگی مورد علاقه را انتخاب کنید برای مثال خنده‌دارترین اتفاقی که در یک تعطیلات تابستانی افتاد سپس از فرزندتان بخواهید داستان را از دیدگاه شخص دیگری بازگو کند. توانایی تفکر در مورد یک داستان از دیدگاه های متناوب، یک مهارت مهم تفکر خلاق است.
آموزش استفاده صحیح از این ایده‌های کاربردی تنها بخشی از محتواییست که قرار هست شما در دوره‌های آموزشی ما تحت عنوان" مهندسی خلاقیت " بیاموزید.
